Avtonomi Akadimia + LAB12 ASFA
Η διάλεξη θα μεταδοθεί στο Προαύλιος Χώρος ΑΣΚΤ (κήπος της νέας βιβλιοθήκης), και μέσω Zoom: Meeting ID: 896 5581 6604 Passcode: 892502
Σήμερα υπάρχει ένα είδος “επιθυμίας για τη Δύση” που αντιπαραθέτει το ταυτοτιστικό αφήγημα υπέρ της Δύσης και το αντιδυτικό ισλαμικό αφήγημα σε ένα καθοδικό σπιράλ. Ωστόσο, μία παρόμοια “επιθυμία για τη Δύση” συχνά καθοδηγεί με καίριο τρόπο τους αριστερίστικους αγώνες ενάντια στον ιμπεριαλισμό και τον εκμεταλλευτικό χαρακτήρα του καπιταλιστικού συστήματος. Καθώς σκοπός μιας ηγεμονικής επιθυμίας είναι να διατηρήσει την προσκόλληση των ανθρώπων στο σύστημα, κατά συνέπεια λειτουργεί με τρόπο ώστε να καταστήσει προηγούμενες εναλλακτικές προς αυτό δυσδιάκριτες ή ανεπιθύμητες. Για τα αριστερίστικα κινήματα σήμερα το τίμημα αυτής της επιθυμίας είναι λοιπόν μία μετατόπιση από τον ριζοσπαστισμό του παρελθόντος και τις αρχές που διαπνέονταν από διεθνιστικό και εναλλακτικό πολιτικό όραμά τους.
Από αυτή σκοπιά, μπορούμε να αναζητήσουμε έμπνευση στο έργο του Frantz Fanon – τον μαύρο ψυχίατρο από τη Μαρτινίκα που τη δεκαετία του ΄60 συμμετείχε στο Εθνικό Απλευθερωτικό Μέτωπο της Αλγερίας στον αγώνα για την αποτίναξη της γαλλικής αποκιοκρατίας. Το έργο του αποτελεί μία αέναη προσπάθεια να θέσει δύο καθοριστικά και αλληλένδετα ερωτήματα. Πρώτον, κάτω από ποιες συνθήκες τα λαϊκά μαζικά κινήματα και οι εξεγέρσεις συνασπίζονται για να συγκροτήσουν μία απελευθερωτική πολιτική δύναμη; (στην περίπτωσή του από την αποικιοκρατία) Πρόκειται για το ζήτημα της πολιτικής οργάνωσης και του στρατηγικού οράματος που εξακολουθεί να παραμένει και δικό μας ζήτημα. Όμως, υπάρχει μία σαφής μεταβολή στην πολιτική συγκυρία. Μετά από πενήντα χρόνια διαλυτικές ήττες της πολιτικής χειραφέτησης, μετά την απόλυτη εξάντληση ενός εναλλακτικού (κομμουνιστικού!) οράματος, τα πάντα πρέπει να ανακαλυφθούν πάλι από την αρχή. Είναι σαφές ότι υπάρχει η επιθυμία για ριζοσπαστική εξισωτική πολιτική. Οι πρόσφατες εξεγέρσεις -από την Αραβική Άνοιξη μέχρι τους Indignados (τους Αγανακτισμένους) της Ισπανίας και στην πλατεία Συντάγματος στην Αθήνα – μας τράνταξαν να ξυπνήσουμε από τον δυτικό μας ύπνο. Στην προκειμένη περίπτωση η Ελλάδα αποτελεί ιδιαίτερο παράδειγμα: ο ελληνικός λαός πρόσφατα έδωσε στην Ευρώπη ένα πολύτιμο μάθημα στο πώς να δημιουργήσει νησίδες ανθρωπιάς όπου θα είναι ευπρόσδεκτες οι εξαθλιωμένες ψυχές του κόσμου που δραπετεύσουν από την έσχατη φτώχεια και τον πόλεμο. Όμως, το επεισόδιο επίσης καταδεικνύει τη σημερινή σκανδαλώδη έλλειψη στρατηγικής ενότητας στην αριστερά στην Ευρώπη και πέρα από αυτήν.
Δεύτερον, το ερώτημα της εξειδίκευσης στον αγώνα του συνολικού αγώνα. Ο Fanon συνέλαβε ότι η συμμετοχή στη διεθνιστική πολιτική παραδόξως σήμαινε την λύση της σχέσης με κάθε προδιαγραμμένο σχέδιο της μορφής του διεθνιστικού αγώνα. Όντως παρατήρησε μία παρόμοια “επιθυμία για τη Δύση” στις κομμουνιστικές και σοσιαλιστικές οργανώσεις στη Γαλλία εκείνη την περίοδο, στο βαθμό που απέτυχαν να αντιληφθούν και να αναγνωρίσουν πώς, εφόσον δεν επιλέγουν την πλευρά της Αλγερίας, παρέμεναν πιστοί στην ευρωπαϊκή αποικιοκρατία. Ο Fanon κατάλαβε ότι η διεθνιστική διάσταση του αντιαποικοκρατικού αγώνα δεν σήμαινε ότι θα παρέμενε εξαρτημένη στις προδιαγραφές ενός αγώνα καθοριζόμενου από τα ηγεμονικά κομμουνιστικά κόμματα σε άλλες περιοχές (στη Δύση ή την Ανατολή). Αυτό σήμαινε ότι αποσπούσε την “κατεχόμενη αναπνοή” της Αλγερίας και στην ουσία της Αφρικής από κάθε ευρωπαϊκή “βλέψη”.
Κλείνοντας, ρωτώ λοιπόν πώς μπορούμε να προχωρήσουμε σε αυτή την αποπροσανατολιστική εποχή πέρα από το να δείχνουμε μια επιθυμία για εξισωτισμό; Αν ακόμα μας λείπει ένα στρατηγικό όραμα για να συγκροτήσουμε μία εναλλακτική διεθνιστική πολιτική, παρ΄όλα αυτά, με ποιες αξίες του παρελθόντος μπορούν τα σημερινά κινήματα να προσανατολιστούν και να προσπαθήσουν να τηρήσουν σαφείς αποστάσεις από τη δυτική “δημοκρατική” νόρμα;
Ο Steven Corcoran σπούδασε στο Australian National University στην Καμπέρα, το Πανεπιστήμιο του New South Wales στο Σίδνεϊ, και στο Universite de Paris X στην Νάντη. Με την άφιξή του στο Παρίσι, ο Steven γρήγορα σχετίστηκε με τον Alain Badiou και μετάφρασε πολλά από τα επίκαιρα πολιτικά και αισθητικά κέιμενά του. Αυτή η ενασχόληση δημιούργησε τη μακροχρόνια πεποίθησή του ότι η πολιτική και καλλιτεχνική κανοτομία πάντοτε προηγείται και προετοιμάζει τη φιλοσοφική σκέψη. Το αποτέλεσμα αυτής της συνεργασίας ήταν η έκδοση και μετάφραση του πρώτου βιβλίου του Polemics, την οποία ακολούθησαν και πολλές μεταφράσεις έργων του Jacques Ranciere, Frantz Fanon, Achille Mbembe και άλλων, καθώς επίσης και η πλήρης έκδοση του τόμου The Badiou Dictionary.
Ο Steven έχει διδάξει κάτω από τους ευκάλυπτους της Αυστραλίας ως μέρος της Melbourne School for Continental Philosophy, μία ανεξάρτητη, μη κερδοσκοπική οργάνωση, ανοιχτή στο κοινό.
Μετά τη μετάφραση του τόμου Frantz Fanon: Alienation and Freedom, αυτή είναι η δεύτερη δημόσια ομιλία του στην οποία πραγματεύεται μερικές πτυχές του πώς βλέπει ότι αυτή την νέα ανάγνωση του Fanon σήμερα μπορεί να μας βοηθήσει να κατανοήσουμε τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι οι σύγχρονοι χειραφετητικοί αγώνες.
Εικόνα: Ο Steven Corcoran επιδεικνύοντας μια νησίδα ανθρωπότητας αμυντικής δύναμης